داده کاوی و چیدمان فروشگاهی

چکیده
امروزه با توجه به مکانیزه شدن زندگی، خریدها در دنیا بصورت اینترنتی شده است. البته در ایران با توجه به فراهم نبودن زیر ساختهای لازم این امر حدود 0.5 درصد از مجموع خرید را به خود اختصاص داده است. با توجه به کمبود وقت مشتریان برای خرید، خرید از فروشگاه های بزرگ رشد چشمگیری داشته است. با توجه به مسئله زمان، باید با چیدمان صحیح در فروشگاه‌های بزرگ، امکان خرید بیشتر در مدت زمان کمتر را در راستای طرح مشتری‌مداری  فراهم نمود.  تمام فروشگاه‌های بزرگ مجهز به سیستم فروش و به تبع آن بانک اطلاعاتی می باشند.
یکی از نمونه های بارز داده کاوی را می توان در فروشگاه های زنجیره ای مشاهده نمود، که در آن سعی می‌شود ارتباط محصولات مختلف هنگام خرید مشتریان مشخص گردد. فروشگاه های زنجیره ای مشتاقند بدانند که چه محصولاتی با یکدیگر به فروش می روند. در این مقاله پیشنهاد میشود فروشگاهها ابتدا نسبت به جمع آوری داده‌هایی اقدام کنند که نشان دهنده علاقه مشتریان به خرید اقلام همراه هم می باشد. سپس نسبت به چیدمان آن اقلام در مجاورت یکدیگر اقدام کنند. این کار باعث کاهش زمان خرید و به تبع آن افزایش میزان خرید مشتریان و در نتیجه افزایش سود فروشگاه خواهد شد.  بدیهی است که جمع‌آوری داده‌ها از فاکتورهای فروش که در پایگاههای داده تا مدت زمان معقولی نگهداری می‌شوند، امکان‌پذیر است.

نتیجه گیری
امروزه بکارگیری سیستمهای کامپیوتری و ایجاد بانکهای اطلاعاتی در فروشگاههای کوچک و فروشگاههای زنجیره ای،  مدنظر خرده فروشان و مدیران فروشگاههای بزرگ است. یکی از علل این امر را میتوان، توان سیستمهای کامپیوتری در کمک به چیدمان بهتر اقلام و کالاها در راستای افزایش فروش و سود فروشگاه بیان کرد. بدیهی است در زمانه ای که وقت طلاست و فرصت مردم برای خرید، کوتاه است؛ بکارگیری روشهای داده کاوی که منجر به چیدمان کالاها گردد به گونه ای که کالاهایی که معمولا همراه هم خرید میشوند، در مجاورت یکدیگر باشند؛ باعث خواهد شد که مشتریان در زمان کوتاهتری بتوانند خرید بیشتری از فروشگاه بنمایند. پیشنیاز چنین سیستم نوینی، ایجاد بانکهای اطلاعاتی مشتمل بر فاکتورهای فروش و نگهداری اطلاعات فاکتورها برای بازه های زمانی مناسب اعم از فصلی – نیمسالی و یا سالانه است. همچنین استخراج داده ها جهت تحلیل برای چیدمان مناسب از فاکتورهای فروش بازه زمانی مشابه سال قبل برای داده کاوی پیشنهاد میشود.
امید است مسئولین و مدیران فروشگاهها در ایران نیز علاوه بر بکارگیری سایر روشهای مرتبط، با تجهیز فروشگاههای خود به سخت افزارهای لازم و بکار گیری نرم افزارهای مناسب، از این فرصت نوین در راستای مدرنیزه کردن فروش و افزایش رضایت مشتریان وفادار و جذب مشتریان جدید استفاده نمایند. خوشبختانه افزایش کارآیی و قدرت پردازش کامپیوترهای شخصی، افزایش امکانات ارتباطی و اینترنتی و همچنین افزایش سطح دانش و مهارت انسانی جهت ایجاد شبکه های کامپیوتری در کشور، باعث ایجاد زمینه مناسب برای این منظور گردیده است. تنها کافیست از این قابلیتها به درستی استفاده شود.

::: برگرفته از  مقاله مشترک با آقای رجبی